Alles wat je moet weten over het ontsmetten van de navel bij kalveren

Deelgenoot zijn van de geboorte van een dier is een schitterende ervaring. En hoe vaak je ook een geboorte hebt bijgewoond, het is elke keer weer een wonder op zich! Als veehouder kun je dit waarschijnlijk volledig beamen. Maar als veehouder heb je natuurlijk ook de zorg te dragen over dit nieuwe leventje, vanaf het eerste moment. En dan wil je goed beslagen ten ijs komen. Want het kalf en de moeder veilig houden, is nu een eerste prioriteit.

De navel en de navelstreng zijn direct na de geboorte van het kalf tere plekken. Nazorg bieden door middel van het dippen van de navelstreng in een ontsmettende vloeistof is nu van groot belang. Zo reduceer je de kans op vervelende complicaties na de geboorte, die de gezondheid van zowel de moeder als het kalf in het geding kunnen brengen. Hoe doe je dit op een correcte manier? Dat vertellen we je graag!

Wat is navel dippen?

De navelstreng is tijdens de dracht van levensbelang. Het kalf krijgt door deze 'voedingsgeleider' alle voedingsstoffen binnen die hij nodig heeft. Maar is het kalf geboren, dan is deze navelstreng overbodig, het kalf kan nu immers zelf de voeding tot zich nemen. Sterker nog: de navelstreng is vanaf nu niet alleen meer onnodig, deze voedingsgeleider is vanaf nu een broeiplaats voor bacteriën. Het ontsmetten van de navelstreng is dan ook van levensbelang.

Navel dippen is het ontsmetten van de navelstreng in een ontsmettende vloeistof. Van oudsher werd hier meestal jodium voor gebruikt, maar vandaag de dag zijn er veiligere en doeltreffendere middelen op de markt, zoals de Super 7+, een effectief alternatief voor 7%/10% jodium (ook wel bekend als sterk jodium). Niet alleen is de kans op infecties nu gering door het gebruik van Vetericyn Super 7+, ook wordt de navelstreng veel sneller uitgedroogd. Effectief, snel en doeltreffend.

Behandeling met Vetericyn Super 7+ kan veel nare problemen voorkomen, waaronder:

• Navelinfecties
• Hernia's in de navelstreng
• Overige problemen met betrekking tot de navel

Het belang van een goede navel dip

Zodra een kalf is geboren is, moet het op eigen benen leren staan. Zijn gehele immuunsysteem moet zich nog vormen. Dat gaat door middel van trial-and-error, maar de eerste bouwstenen krijgt het kalf mee door de biest van de moeder. Een dier doorstaat gedurende zijn leven meerdere milde ziektes en dit komt zijn weerstand uiteindelijk ten goede. Maar een goede eerste start, is de kickstart voor een stabiele algehele gezondheid, ook later in het leven.

Het ontsmetten van de navelstreng is daarom een onmisbare handeling voor de gezondheid van het kalf. Doe je dit namelijk niet of niet goed, dan kunnen ernstige problemen –zoals sepsis- de kop opsteken. Bacteriën kunnen via de navelstomp vrij spel krijgen en richten in de bloedbaan immense schade aan. Symptomen kunnen zijn:

• Koorts
• Lever abcessen
• Gezwollen gewrichten
• Verlies van eetlust
• Shock
• Overlijden

Via een onbehandelde navelstreng kunnen veel soorten bacteriën ongestoord hun gang gaan. E. colli, het rotavirus en cryptosporidium zijn enkele voorbeelden. Tijdens de geboorte van een kalf zijn er veel momenten waarop blootstelling met deze bacteriën goed mogelijk is. Denk maar aan de plek waar het kalf geboren wordt (het zogenoemde afkalfgebied), het gereedschap of de apparatuur die mogelijk bij de geboorte worden ingezet, en de andere kalven die zich op deze plek bevinden.

Hoe de navel correct te dippen

Zoals gezegd is het dippen van de navel van het kalf van enorm belang. Bovendien kan het problemen voorkomen die zich in een later levensstadium voor kunnen doen. Een ernstig ziek kalf is natuurlijk worstcasescenario. Geef je kalveren daarom de best mogelijke start! Door het gebruik van de Super 7+ producten is dit maar een kleine moeite. Grootse problemen snijd je er de pas mee af. Een handige video die laat zien hoe je op de juiste manier de navels dipt, vind je hier.

Enkele tips voor het correct uitvoeren van de naveldip:

• Gebruik een veilige oplossing, zoals de Super 7+- Het gebruik van jodium bij het uitdrogen van navelstrengen was lange tijd gemeengoed. Eenvoudig en effectief was veelal de gedachte. Dit klopt ook, maar komt wel met een grote kanttekening. Vandaag de dag staat dit product op lijst 1 van gereguleerde chemicaliën door de DEA. Veel vaker wordt nu gekozen voor een alternatief, zoals de Vetericyn Super 7+. Veilig voor dier, mens en milieu. De gekleurde oplossing staat garant voor een snelle identificatie van reeds behandelde dieren.
• Dompel de hele navelstreng- Om de kans op infecties zoveel mogelijk te weren, is het van belang de hele navelstreng in de oplossing onder te dompelen. Doe je dit niet helemaal, dan is er namelijk nog steeds een reële kans op bacteriële indringers. Dompel de navelstreng onder in een dipbeker met hierin de oplossing en doe dit gedurende vijf seconden. Dit is de meest effectieve manier om er zeker van te zijn dat je de volledige streng hebt behandeld.
• Herhaal de behandeling indien nodig- Meteen na het afkalven sta je gereed met een ontsmettende oplossing om de navelstrengen te behandelen. Het is van belang dat dit direct gebeurt. Heb je het dier behandeld, maar ben je er niet zeker van of de handeling geslaagd is? Doe het dan zeker nog een keer! In dit geval lijdt het geen twijfel dat het zekere voor het onzekere nemen op zijn plek is.
• Opnieuw dompelen na 12 tot 18 uur- Door na 12 tot 18 uur na de eerste behandeling opnieuw een behandeling in te zetten, is de kans het grootst dat de navel goed schoon is. Heb je dit gedaan, dan is het aan te bevelen het kalf de eerste zeven dagen in een eigen ruimte te plaatsen. Zodat gegarandeerd kan worden dat de navel goed droog is voordat hij bij zijn soortgenoten geplaatst wordt. De eerste week mag je zelfs nog wel vaker dompelen, als dit je geruststelt.

Geef je newborns op stal de best mogelijke start met Vetericyn Super 7+, zodat de kans op een geïnfecteerde navelstreng nihil is. Wist je dat wanneer kalveren een slechte start hebben gehad, dit ze de opeenvolgende jaren kan blijven achtervolgen? Dergelijke kalven hebben grote kans een lager gewicht te houden en ze worden sneller ziek met soms desastreuze gevolgen.

Meer tips

• Zorg voor een schone en droge kraamruimte- Mest, urine en afval, zelfs in de kleinste hoeveelheden- kan het infecties bij het kalf teweegbrengen wanneer het hiermee in contact komt. Het is dus erg belangrijk zorg te dragen voor een schone ruimte!
• Bevoel de navelstreng na 3-5 dagen- Na 3 tot 5 dagen kun je de navelstreng checken op verharde of vergrote plekken. Let erop dat de navelstreng zacht en buigzaam is, is dit niet het geval, dan kan het een teken van een infectie zijn.
• Gebruik een antimicrobiële gel- Hiermee bedoelen we niet de naveldip-oplossing, maar een gel die het genezingsproces ondersteunt. De Vetericyn Hydrogel Bijvoorbeeld, is hiervoor een goede suggestie. Deze oplossing bevat geen alcohol, steroïden of antibiotica en is veilig te gebruiken op pasgeboren kalveren. Het product reinigt, verzorgt en beschermt en heeft ook bij post chirurgische incisies, zweren en wonden, een verzachtende werking. Ook het genezingsproces wordt sterk bevorderd door gebruik.
• Train de verzorgers om problemen te herkennen- Dragen meerdere personen zorg over de kalveren? Instrueer ze dan over de ins en outs van de verzorging van het pasgeboren kalf. Breng ze bij waar ze op moeten letten als het gaat om navelinfecties. Zo kan er tijdig aan de bel worden getrokken mocht de situatie om professionele hulp vragen.

Van groot belang

Hoewel het dippen van de navel een eenvoudige handeling is, is het wel een van de meest belangrijke dingen die je kunt doen om het kalf een goede eerste start te geven. Met een goed product waarin je de navelstreng volledig onderdompelt, reduceert de kans op ernstige infecties – zoals sepsis- bij pasgeboren kalveren aanzienlijk.

Verder neem je in ogenschouw dat een schone en droge geboorteplek van cruciaal belang is voor een gezond kalf. In de eerste levensweek van het kalf blijf je er continu op toezien of de navel volledig droog en genezen is. Vanaf nu kan het kalf in goede gezondheid veilig groeien en bloeien, de wereld ontdekken en onbezorgd genieten van de geneugten des levens!

Tekst: Mirjan Faber